Prawo transportowe 29.05.2025
7

Obowiązkowe i opcjonalne wyposażenie samochodu ciężarowego

Sprawdź, co powinno znaleźć się w ciężarówce na trasach krajowych i międzynarodowych

Wyposażenie ciężarówki obowiązkowe i opcjonalne (1)

Bezpieczeństwo w transporcie drogowym to nie tylko doświadczenie kierowcy i sprawność techniczna pojazdu, ale również jego odpowiednie wyposażenie. W przypadku samochodów ciężarowych przepisy jasno określają, co musi znajdować się na pokładzie takiego pojazdu. Warto pamiętać jednak, że lista obowiązkowych i opcjonalnych sprzętów może różnić się w zależności od kraju.

W poniższym artykule doprecyzowujemy, co powinno znaleźć się w ciężarówce poruszającej się na terenie Polski i innych krajów europejskich, jakie kary grożą za brak obowiązkowych elementów i w co będą musiały być wyposażone pojazdy od 2026 roku.

Jakie jest obowiązkowe wyposażenie samochodów ciężarowych?

Obowiązkowe wyposażenie ciężarówki określa Obwieszczenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 lutego 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia, które można znaleźć w Dzienniku Ustaw 2024 poz. 502.

W Polsce do obowiązkowych elementów wyposażenia ciężarówki należą;

🔷Gaśnica: musi być sprawna i umieszczona w łatwo dostępnym miejscu.

🔷Trójkąt ostrzegawczy: obowiązkowy w przypadku awarii lub wypadku.

🔷Tablice rejestracyjne: czytelne, prawidłowo zamontowane i oświetlone.

🔷Lusterka zewnętrzne i wewnętrzne: zapewniające odpowiednią widoczność.

🔷Pasy bezpieczeństwa i zagłówki: na wszystkich siedzeniach.

🔷Klakson: sprawny sygnał dźwiękowy.

🔷Błotniki: osłaniające całą szerokość kół.

🔷Tłumik wydechu: w pojazdach spalinowych.

🔷Wycieraczki i spryskiwacze przedniej szyby: zapewniające dobrą widoczność.

🔷Prędkościomierz i licznik przebiegu: sprawne i czytelne.

🔷Hamulec roboczy, postojowy i awaryjny: w pełni funkcjonalne.

🔷Światła zewnętrzne: mijania, drogowe, hamowania, kierunkowskazy, cofania, przeciwmgłowe tylne, pozycyjne przednie i tylne, oświetlające tablicę rejestracyjną, odblaskowe i obrysowe.

Poniżej przedstawimy szczegółowo systemy i narzędzia, które mogą być obowiązkowe, w zależności od kraju.

🧯Podstawowe elementy bezpieczeństwa

Związane są z pierwszymi krokami, jakie powinny zostać podjęte w przypadku awarii czy wypadku. Obejmują m.in. pierwszą pomoc przedmedyczną oraz oznakowanie istotne dla pozostałych uczestników ruchu.

Gaśnica  powinna posiadać ważną legalizację i być dopasowana do masy pojazdu.

Apteczka pierwszej pomocy – zgodna z normami DIN 13164, regularnie sprawdzana pod kątem dat ważności.

Kamizelka odblaskowa – przynajmniej jedna, najlepiej dla każdej osoby w pojeździe.

Trójkąty ostrzegawcze – dwa trójkąty są standardem w pojazdach ciężarowych.

Oznakowanie i tablice informujące o przewożonym ładunku – dotyczą m.in. przewozów ADR, towarów wrażliwych, itp.

🛑Systemy hamowania

Systemy hamowania w nowoczesnych ciężarówkach nie tylko skracają drogę zwalniania, ale również aktywnie wspierają kierowcę w sytuacjach awaryjnych. Dzięki połączeniu automatycznych układów i zaawansowanych czujników możliwe jest wcześniejsze wykrycie zagrożenia i reakcja jeszcze zanim kierowca naciśnie pedał hamulca.

Automatyczny system hamowania awaryjnego (AEBS) – obowiązkowy w nowych pojazdach, wykrywa przeszkody i uruchamia hamowanie.

Układ przeciwpoślizgowy (ABS) i wspomaganie hamowania (BAS) – wspierają kierowcę w trudnych warunkach drogowych.

️Systemy wspomagające kierowcę

Rozwiązania ograniczają ryzyko kolizji, ale nie tylko – sprzyjają niskiemu spalaniu, a tym samym wydłużają trwałość podzespołów pojazdu.

System ostrzegania o opuszczeniu pasa ruchu (LDWS) – alarmuje kierowcę przy niekontrolowanej zmianie pasa.

Elektroniczny program stabilizacji toru jazdy (ESP) – zmniejsza ryzyko poślizgu i przewrócenia się pojazdu.

🚨Elementy dźwiękowe i sygnalizacyjne

System dźwiękowy to podstawowy element wyposażenia każdego pojazdu biorącego udział w ruchu drogowym. Korzystając z niego musimy pamiętać o normach natężenia, które mogą różnić się w zależności od kraju. Warto mieć na uwadze, że niezasadne użycie klaksonu może być karalne, zwłaszcza w strefie zabudowanej.

Klakson – musi być sprawny, o odpowiednim natężeniu dźwięku, zgodnym z normami UE.

👨Elementy ochrony kierowcy

Choć wydają się oczywistością, warto o nich wspomnieć – sprawne pasy bezpieczeństwa oraz odpowiednio ustawiony zagłówek mogą uratować życie.

Pasy bezpieczeństwa – wymagane dla wszystkich siedzeń.

Zagłówki – chronią przed urazami odcinka szyjnego w razie kolizji.

🚚Elementy ochrony pojazdu

Podstawą są oczywiście zapasowe opony. Ważnym elementem zabezpieczenia ciężarówki, ale i pozostałych uczestników ruchu, są akcesoria chroniące koła pojazdu.
Zapasowe opony – letnie lub zimowe w zależności od pogody i wymogów w danym kraju

Błotniki i fartuchy przeciwbryzgowe – ograniczają rozpryski wody i błota.

Łańcuchy na koła – w rejonach niektórych krajów, zwłaszcza górzystych, wymagane są w okresie zimowym.

🔧Narzędzia awaryjne

Nie można zapominać o narzędziach, które przydadzą się w razie awarii lub potrzeby holowania pojazdu.

Lina holownicza, klucz do kół i podnośnik do kół – pomocne przy awarii lub wymianie koła.

Elementy elektryczne

Oświetlenie to podstawa, dlatego w wyposażeniu ciężarówki powinny znaleźć się zapasowe elementy elektryczne. Ostatnie wydarzenie w Hiszpanii, jakim był blackout i odcięcie prądu, powinno jeszcze bardziej przekonać przewoźników do zapewnienia alternatywnych źródeł energii.

Zapasowe żarówki i bezpieczniki – wymagane w wielu krajach UE na wypadek awarii oświetlenia.

Obowiązkowe wyposażenie pojazdów – czy różni się w innych krajach Europy?

Jeśli chodzi obowiązkowe wyposażenie ciężarówki w poszczególnych krajach, dużo zależy od ukształtowania terenu. Odpowiednio dobrane do sezonu opony i łańcuchy na koła to niejedyne elementy, o których powinniśmy pamiętać. Przykładowo, Francja wymaga posiadania alkomatu, jak również zabezpieczenia antywłamaniowego. Najbardziej restrykcyjne kraje pod względem wyposażenia ciężarówki to również Niemcy i Austria. Warto pamiętać nie tylko o obowiązkowych, ale i o zakazanych przedmiotach w pojeździe ciężarowym. Należy do nich np. gaz pieprzowy, który w Niemczech, Danii czy Holandii może zostać uznany za broń i skutkować mandatem. Podobnie scyzoryk i składany nóż w krajach takich jak Niemcy, Holandia, Dania i Wielka Brytania. W związku z powyższym warto przed wjazdem do danego kraju upewnić się, że znamy lokalne przepisy.

Brak obowiązkowego wyposażenia – co za to grozi?

Wysokość kary za brak obowiązkowego wyposażenia ciężarówki może różnić się od siebie w zależności od kraju i jego przepisów. Poniżej podajemy, jaka jest wysokość mandatu w Polsce, Niemczech, Francji, Austrii i Holandii za brak wybranych elementów wyposażenia ciężarówki oraz ewentualne dodatkowe konsekwencje.

 

  Kraj

Wysokość mandatu

Dodatkowe konsekwencje

  Polska                       20-500 zł za brak obowiązkowego wyposażenia, takiego jak gaśnica, apteczka czy trójkąt ostrzegawczy.Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego i unieruchomienie pojazdu do czasu uzupełnienia brakujących elementów wyposażenia.
  Niemcy                                          15 euro za brak trójkąta ostrzegawczego, apteczki lub kamizelki odblaskowej.W przypadku poważniejszych naruszeń, takich jak brak odpowiedniego oznakowania pojazdu przewożącego materiały niebezpieczne (ADR), kary mogą sięgać do 300 euro.
  Francja135 euro za brak obowiązkowego wyposażenia, takiego jak alkomat czy kamizelka odblaskowa, kierowca może otrzymać mandat w wysokości.W przypadku poważniejszych naruszeń, takich jak brak tachografu nowej generacji, kara grzywny wynosi 750 euro dla osób fizycznych i 3 750 euro dla osób prawnych.
  AustriaOd 14 euro za brak kamizelki odblaskowej.W przypadku innych naruszeń, takich jak prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, kary mogą sięgać nawet 5 900 euro i skutkować odebraniem prawa jazdy.
 HolandiaOd 116 euro za brak pasów bezpieczeństwa lub używanie telefonu komórkowego podczas jazdy.W przypadku poważniejszych naruszeń, takich jak jazda po chodniku, mandat może wynieść 190 euro.

 

Opcjonalne elementy wyposażenia ciężarówek

Choć nieobowiązkowe, niektóre dodatkowe elementy wyposażenia mogą znacznie podnieść bezpieczeństwo podczas jazdy pojazdem ciężarowym. Przykładem są systemy monitorowania martwego pola, kamery cofania i czujniki parkowania, czujniki ciśnienia w oponach, jak również systemy telematyczne, wspierające zarządzanie flotą i monitorowanie ładunku, giełdy transportowe do wyszukiwania wolnych ładunków, itd. Oczywiście w pracy kierowcy zawodowego niezwykle ważny jest komfort jazdy, który zapewnią inne dodatkowe elementy, jak m.in. dywaniki, zasłonki, pokrowce na fotele i kierownicę.

Obowiązkowe wyposażenie – nadchodzące zmiany

W ramach General Safety Regulations – projektu unijnego, którego celem jest zwiększenie bezpieczeństwa na drogach, od 2026 roku obowiązkowy będzie system ostrzegania o zmęczeniu kierowcy (DDAW). Polegać on będzie na monitorowaniu zachowania kierowcy, jego uwagi i pierwszych symptomów rozkojarzenia. Czujniki zamontowane w kabinie ciężarówki będą wychwytywać tego typu sytuacje i informować kierowcę za pomocą sygnału dźwiękowego. Kolejna ważna zmiana ma nastąpić w 2029 roku, kiedy to będą obligatoryjnie montowane w pojazdach ciężarowych czujniki martwego pola (BSIS). Blind Spot Information System będzie szczególnie istotny w przewozach ponadgabarytowych, gdzie wielkość pojazdu z naczepą ma ogromny wpływ na tzw. martwe pole.

Obowiązkowe wyposażenie samochodów ciężarowych to kwestia, której nie wolno zaniedbywać. Pomijając temat bezpieczeństwa, które są na pierwszym miejscu – za niedostosowanie się do przepisów panujących w danym kraju można otrzymać mandat sięgający nawet kilku tysięcy euro. Warto więc trzymać rękę na pulsie i śledzić planowane zmiany w przepisach.

Niezależnie do jakiego kraju się wybierasz – w TIMOCOM znajdziesz nawet 1 000 000 ładunków i pojazdów każdego dnia z aż 46 krajów Europy. Znajduj oferty w łatwy i wygodny sposób komunikując się za pomocą Messengera TIMOCOM!

 

Może zainteresować Cię również:

Przewóz towarów niebezpiecznych (ADR) w transporcie drogowym - wszystko, co musisz wiedzieć

Zabezpieczenie ładunku, czyli jak dbać o bezpieczeństwo w transporcie towarów?

Jazda ciężarówką w upalne dni – jak zabezpieczyć kierowcę przed wysokimi temperaturami?

 

Źródło: Obwieszczenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 lutego 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. 2024 poz. 502).

Patrycja Hamielec

Patrycja Hamielec

Content Specialist

Pop-up image
Chcesz mieć aktualne artykuły z branży TSL w zasięgu ręki?

Zapisz się do naszego newslettera i bądź na bieżąco
z wiadomościami ze świata transportu i logistyki!

Do góry