Obowiązkowe i opcjonalne wyposażenie samochodu ciężarowego
Sprawdź, co powinno znaleźć się w ciężarówce na trasach krajowych i międzynarodowych
Bezpieczeństwo w transporcie drogowym to nie tylko doświadczenie kierowcy i sprawność techniczna pojazdu, ale również jego odpowiednie wyposażenie. W przypadku samochodów ciężarowych przepisy jasno określają, co musi znajdować się na pokładzie takiego pojazdu. Warto pamiętać jednak, że lista obowiązkowych i opcjonalnych sprzętów może różnić się w zależności od kraju.
W poniższym artykule doprecyzowujemy, co powinno znaleźć się w ciężarówce poruszającej się na terenie Polski i innych krajów europejskich, jakie kary grożą za brak obowiązkowych elementów i w co będą musiały być wyposażone pojazdy od 2026 roku.
- Jakie jest obowiązkowe wyposażenie samochodów ciężarowych?
- ⚠️Systemy wspomagające kierowcę
-
Obowiązkowe wyposażenie pojazdów – czy różni się w innych krajach Europy?
-
Brak obowiązkowego wyposażenia – co za to grozi?
-
Opcjonalne elementy wyposażenia ciężarówek
-
Obowiązkowe wyposażenie – nadchodzące zmiany
Jakie jest obowiązkowe wyposażenie samochodów ciężarowych?
Obowiązkowe wyposażenie ciężarówki określa Obwieszczenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 lutego 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia, które można znaleźć w Dzienniku Ustaw 2024 poz. 502.
W Polsce do obowiązkowych elementów wyposażenia ciężarówki należą;
🔷Gaśnica: musi być sprawna i umieszczona w łatwo dostępnym miejscu.
🔷Trójkąt ostrzegawczy: obowiązkowy w przypadku awarii lub wypadku.
🔷Tablice rejestracyjne: czytelne, prawidłowo zamontowane i oświetlone.
🔷Lusterka zewnętrzne i wewnętrzne: zapewniające odpowiednią widoczność.
🔷Pasy bezpieczeństwa i zagłówki: na wszystkich siedzeniach.
🔷Klakson: sprawny sygnał dźwiękowy.
🔷Błotniki: osłaniające całą szerokość kół.
🔷Tłumik wydechu: w pojazdach spalinowych.
🔷Wycieraczki i spryskiwacze przedniej szyby: zapewniające dobrą widoczność.
🔷Prędkościomierz i licznik przebiegu: sprawne i czytelne.
🔷Hamulec roboczy, postojowy i awaryjny: w pełni funkcjonalne.
🔷Światła zewnętrzne: mijania, drogowe, hamowania, kierunkowskazy, cofania, przeciwmgłowe tylne, pozycyjne przednie i tylne, oświetlające tablicę rejestracyjną, odblaskowe i obrysowe.
Poniżej przedstawimy szczegółowo systemy i narzędzia, które mogą być obowiązkowe, w zależności od kraju.
🧯Podstawowe elementy bezpieczeństwa
Związane są z pierwszymi krokami, jakie powinny zostać podjęte w przypadku awarii czy wypadku. Obejmują m.in. pierwszą pomoc przedmedyczną oraz oznakowanie istotne dla pozostałych uczestników ruchu.
Gaśnica – powinna posiadać ważną legalizację i być dopasowana do masy pojazdu.
Apteczka pierwszej pomocy – zgodna z normami DIN 13164, regularnie sprawdzana pod kątem dat ważności.
Kamizelka odblaskowa – przynajmniej jedna, najlepiej dla każdej osoby w pojeździe.
Trójkąty ostrzegawcze – dwa trójkąty są standardem w pojazdach ciężarowych.
Oznakowanie i tablice informujące o przewożonym ładunku – dotyczą m.in. przewozów ADR, towarów wrażliwych, itp.
🛑Systemy hamowania
Systemy hamowania w nowoczesnych ciężarówkach nie tylko skracają drogę zwalniania, ale również aktywnie wspierają kierowcę w sytuacjach awaryjnych. Dzięki połączeniu automatycznych układów i zaawansowanych czujników możliwe jest wcześniejsze wykrycie zagrożenia i reakcja jeszcze zanim kierowca naciśnie pedał hamulca.
Automatyczny system hamowania awaryjnego (AEBS) – obowiązkowy w nowych pojazdach, wykrywa przeszkody i uruchamia hamowanie.
Układ przeciwpoślizgowy (ABS) i wspomaganie hamowania (BAS) – wspierają kierowcę w trudnych warunkach drogowych.
⚠️Systemy wspomagające kierowcę
Rozwiązania ograniczają ryzyko kolizji, ale nie tylko – sprzyjają niskiemu spalaniu, a tym samym wydłużają trwałość podzespołów pojazdu.
System ostrzegania o opuszczeniu pasa ruchu (LDWS) – alarmuje kierowcę przy niekontrolowanej zmianie pasa.
Elektroniczny program stabilizacji toru jazdy (ESP) – zmniejsza ryzyko poślizgu i przewrócenia się pojazdu.
🚨Elementy dźwiękowe i sygnalizacyjne
System dźwiękowy to podstawowy element wyposażenia każdego pojazdu biorącego udział w ruchu drogowym. Korzystając z niego musimy pamiętać o normach natężenia, które mogą różnić się w zależności od kraju. Warto mieć na uwadze, że niezasadne użycie klaksonu może być karalne, zwłaszcza w strefie zabudowanej.
Klakson – musi być sprawny, o odpowiednim natężeniu dźwięku, zgodnym z normami UE.
👨Elementy ochrony kierowcy
Choć wydają się oczywistością, warto o nich wspomnieć – sprawne pasy bezpieczeństwa oraz odpowiednio ustawiony zagłówek mogą uratować życie.
Pasy bezpieczeństwa – wymagane dla wszystkich siedzeń.
Zagłówki – chronią przed urazami odcinka szyjnego w razie kolizji.
🚚Elementy ochrony pojazdu
Podstawą są oczywiście zapasowe opony. Ważnym elementem zabezpieczenia ciężarówki, ale i pozostałych uczestników ruchu, są akcesoria chroniące koła pojazdu.
Zapasowe opony – letnie lub zimowe w zależności od pogody i wymogów w danym kraju
Błotniki i fartuchy przeciwbryzgowe – ograniczają rozpryski wody i błota.
Łańcuchy na koła – w rejonach niektórych krajów, zwłaszcza górzystych, wymagane są w okresie zimowym.
🔧Narzędzia awaryjne
Nie można zapominać o narzędziach, które przydadzą się w razie awarii lub potrzeby holowania pojazdu.
Lina holownicza, klucz do kół i podnośnik do kół – pomocne przy awarii lub wymianie koła.
⚡Elementy elektryczne
Oświetlenie to podstawa, dlatego w wyposażeniu ciężarówki powinny znaleźć się zapasowe elementy elektryczne. Ostatnie wydarzenie w Hiszpanii, jakim był blackout i odcięcie prądu, powinno jeszcze bardziej przekonać przewoźników do zapewnienia alternatywnych źródeł energii.
Zapasowe żarówki i bezpieczniki – wymagane w wielu krajach UE na wypadek awarii oświetlenia.
Obowiązkowe wyposażenie pojazdów – czy różni się w innych krajach Europy?
Jeśli chodzi obowiązkowe wyposażenie ciężarówki w poszczególnych krajach, dużo zależy od ukształtowania terenu. Odpowiednio dobrane do sezonu opony i łańcuchy na koła to niejedyne elementy, o których powinniśmy pamiętać. Przykładowo, Francja wymaga posiadania alkomatu, jak również zabezpieczenia antywłamaniowego. Najbardziej restrykcyjne kraje pod względem wyposażenia ciężarówki to również Niemcy i Austria. Warto pamiętać nie tylko o obowiązkowych, ale i o zakazanych przedmiotach w pojeździe ciężarowym. Należy do nich np. gaz pieprzowy, który w Niemczech, Danii czy Holandii może zostać uznany za broń i skutkować mandatem. Podobnie scyzoryk i składany nóż w krajach takich jak Niemcy, Holandia, Dania i Wielka Brytania. W związku z powyższym warto przed wjazdem do danego kraju upewnić się, że znamy lokalne przepisy.
Brak obowiązkowego wyposażenia – co za to grozi?
Wysokość kary za brak obowiązkowego wyposażenia ciężarówki może różnić się od siebie w zależności od kraju i jego przepisów. Poniżej podajemy, jaka jest wysokość mandatu w Polsce, Niemczech, Francji, Austrii i Holandii za brak wybranych elementów wyposażenia ciężarówki oraz ewentualne dodatkowe konsekwencje.
Kraj | Wysokość mandatu | Dodatkowe konsekwencje |
Polska | 20-500 zł za brak obowiązkowego wyposażenia, takiego jak gaśnica, apteczka czy trójkąt ostrzegawczy. | Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego i unieruchomienie pojazdu do czasu uzupełnienia brakujących elementów wyposażenia. |
Niemcy | 15 euro za brak trójkąta ostrzegawczego, apteczki lub kamizelki odblaskowej. | W przypadku poważniejszych naruszeń, takich jak brak odpowiedniego oznakowania pojazdu przewożącego materiały niebezpieczne (ADR), kary mogą sięgać do 300 euro. |
Francja | 135 euro za brak obowiązkowego wyposażenia, takiego jak alkomat czy kamizelka odblaskowa, kierowca może otrzymać mandat w wysokości. | W przypadku poważniejszych naruszeń, takich jak brak tachografu nowej generacji, kara grzywny wynosi 750 euro dla osób fizycznych i 3 750 euro dla osób prawnych. |
Austria | Od 14 euro za brak kamizelki odblaskowej. | W przypadku innych naruszeń, takich jak prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, kary mogą sięgać nawet 5 900 euro i skutkować odebraniem prawa jazdy. |
Holandia | Od 116 euro za brak pasów bezpieczeństwa lub używanie telefonu komórkowego podczas jazdy. | W przypadku poważniejszych naruszeń, takich jak jazda po chodniku, mandat może wynieść 190 euro. |
Opcjonalne elementy wyposażenia ciężarówek
Choć nieobowiązkowe, niektóre dodatkowe elementy wyposażenia mogą znacznie podnieść bezpieczeństwo podczas jazdy pojazdem ciężarowym. Przykładem są systemy monitorowania martwego pola, kamery cofania i czujniki parkowania, czujniki ciśnienia w oponach, jak również systemy telematyczne, wspierające zarządzanie flotą i monitorowanie ładunku, giełdy transportowe do wyszukiwania wolnych ładunków, itd. Oczywiście w pracy kierowcy zawodowego niezwykle ważny jest komfort jazdy, który zapewnią inne dodatkowe elementy, jak m.in. dywaniki, zasłonki, pokrowce na fotele i kierownicę.
Obowiązkowe wyposażenie – nadchodzące zmiany
W ramach General Safety Regulations – projektu unijnego, którego celem jest zwiększenie bezpieczeństwa na drogach, od 2026 roku obowiązkowy będzie system ostrzegania o zmęczeniu kierowcy (DDAW). Polegać on będzie na monitorowaniu zachowania kierowcy, jego uwagi i pierwszych symptomów rozkojarzenia. Czujniki zamontowane w kabinie ciężarówki będą wychwytywać tego typu sytuacje i informować kierowcę za pomocą sygnału dźwiękowego. Kolejna ważna zmiana ma nastąpić w 2029 roku, kiedy to będą obligatoryjnie montowane w pojazdach ciężarowych czujniki martwego pola (BSIS). Blind Spot Information System będzie szczególnie istotny w przewozach ponadgabarytowych, gdzie wielkość pojazdu z naczepą ma ogromny wpływ na tzw. martwe pole.
Obowiązkowe wyposażenie samochodów ciężarowych to kwestia, której nie wolno zaniedbywać. Pomijając temat bezpieczeństwa, które są na pierwszym miejscu – za niedostosowanie się do przepisów panujących w danym kraju można otrzymać mandat sięgający nawet kilku tysięcy euro. Warto więc trzymać rękę na pulsie i śledzić planowane zmiany w przepisach.
Niezależnie do jakiego kraju się wybierasz – w TIMOCOM znajdziesz nawet 1 000 000 ładunków i pojazdów każdego dnia z aż 46 krajów Europy. Znajduj oferty w łatwy i wygodny sposób komunikując się za pomocą Messengera TIMOCOM!
Może zainteresować Cię również:
Przewóz towarów niebezpiecznych (ADR) w transporcie drogowym - wszystko, co musisz wiedzieć
Zabezpieczenie ładunku, czyli jak dbać o bezpieczeństwo w transporcie towarów?
Jazda ciężarówką w upalne dni – jak zabezpieczyć kierowcę przed wysokimi temperaturami?
Źródło: Obwieszczenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 lutego 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. 2024 poz. 502).

Patrycja Hamielec
Content Specialist