Minimalizacja pustych przebiegów
Skąd się biorą puste przebiegi i jak je minimalizować z korzyścią dla firmy i środowiska?
W dobie rosnących kosztów paliwa, presji na redukcję emisji CO2 oraz konieczności optymalizacji procesów logistycznych, puste przebiegi stają się jednym z głównych wyzwań dla firm transportowych. Każdy kilometr przejechany bez ładunku to nie tylko marnowanie zasobów, ale także obciążenie środowiska i strata finansowa. W tym artykule przybliżymy, czym są puste przebiegi, dlaczego powstają oraz jak je minimalizować z korzyścią dla firmy i środowiska.
Spis treści
Czym są puste przebiegi w logistyce?
Puste przebiegi to odcinki trasy pokonywane przez pojazd bez przewożenia ładunku – zarówno w drodze powrotnej po wykonanym zleceniu, jak i podczas przejazdu do miejsca załadunku. Choć wydają się naturalną częścią działalności transportowej, to w praktyce są jednym z najbardziej kosztownych i nieefektywnych elementów całego łańcucha dostaw.
Skala zjawiska jest znacząca – według danych branżowych nawet 25–30% wszystkich przejazdów w transporcie drogowym jeździ „na pusto”. Taki stan rzeczy przekłada się bezpośrednio na wzrost kosztów operacyjnych, większe zużycie paliwa i wyższe emisje gazów cieplarnianych. Oznacza to obniżoną rentowność i słabsze wyniki finansowe w firmach transportowych.
Co ma wpływ na powstawanie zjawiska pustych przebiegów?
Minimalizacja pustych przebiegów to zatem nie tylko kwestia ekologii, ale przede wszystkim strategiczne podejście do zarządzania transportem – zwiększające efektywność floty i poprawiające konkurencyjność przedsiębiorstwa.
Puste przebiegi są zjawiskiem, na które wpływa wiele czynników, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Do najważniejszych z nich należą:
🔵Zmiany regulacyjne (np. Pakiet Mobilności) – nowe przepisy wymusiły częstsze powroty pojazdów do kraju rejestracji, co znacząco utrudnia planowanie załadunku na trasach powrotnych. Obecnie obowiązek powrotu ciężarówki do bazy co 8 tygodni został uchylony przez TSUE, jednak nadal funkcjonują inne przepisy wynikające z Pakietu Mobilności, jak cooling-off, który wymusza 4-dniową przerwę po wykonaniu dozwolonej liczby operacji kabotażowych w danym kraju.
🔵Charakterystyka branży – niektóre segmenty rynku, jak transport ładunków ponadgabarytowych czy specjalistycznych, ze względu na swoją specyfikę, mają ograniczone możliwości znalezienia ładunku w drodze powrotnej.
🔵Sezonowość zleceń – w wielu branżach popyt na transport zmienia się cyklicznie, co powoduje niedopasowanie podaży i popytu na konkretnych kierunkach. Duże znaczenie w zapotrzebowaniu i dostępności ładunków mają również zjawiska atmosferyczne. W przypadku nieurodzajnych zbiorów spowodowanych suszą czy wręcz odwrotnie – nagłymi powodziami, trzeba liczyć się ze zmianami w dostępności towarów sezonowych.
🔵Nieefektywne planowanie tras – brak aktualnych danych, ręczne planowanie, brak dostępności do narzędzi cyfrowych oraz niska elastyczność w reagowaniu na zmiany to czynniki, które mogą skutkować pustymi przebiegami.
🔵Krótkie terminy realizacji zleceń - wysoka presja czasowa ogranicza możliwość szukania dodatkowych załadunków i zmniejsza elastyczność planowania. Zwłaszcza, jeśli firma przewozowa specjalizuje się w transporcie towarów szybko psujących się.
Sposoby na redukcję pustych przebiegów w branży logistycznej
Zrozumienie wyżej opisanych zależności to pierwszy krok do wdrożenia działań ograniczających puste przebiegi i budowania bardziej zrównoważonej strategii logistycznej. Skuteczna redukcja pustych przebiegów wymaga przemyślanego podejścia, odpowiedniego planu i skorzystania z nowoczesnych narzędzi. To nie tylko ułatwienie pracy i oszczędność, ale i dostosowanie się do obecnych realiów, a także utrzymanie konkurencyjności.
Wykorzystanie systemów telematycznych
Systemy telematyczne umożliwiają monitorowanie pojazdów w czasie rzeczywistym. Dzięki temu możliwe jest bieżące dostosowywanie planu przejazdu do zmieniających się warunków (np. korków, anulowanych zleceń), co pozwala unikać niepotrzebnych przejazdów bez ładunku. Nowoczesne platformy integrują dane z GPS, systemów TMS i giełd transportowych, oferując optymalizację zleceń i lepsze wykorzystanie floty.
👉W TIMOCOM Marketplace możesz zintegrować swoje TMS i korzystać z Monitoringu Tras oraz Monitoringu Przesyłek LIVE.
Znajdowanie dodatkowych ładunków na giełdach transportowych
Giełdy transportowe umożliwiają szybkie znajdowanie dodatkowych zleceń na trasie powrotnej. Konsolidacja ładunków z różnych zleceń pozwala efektywniej wypełniać przestrzeń ładunkową i zwiększać przychody z jednej trasy. Regularne korzystanie z giełd transportowych pomaga także nawiązywać nowe relacje biznesowe i zwiększa szansę na pełny załadunek w obu kierunkach.
👉Na Giełdzie Transportowej TIMOCOM znajdziesz ładunki dodatkowe oraz powrotne na różne typy naczep – dzięki zaawansowanym filtrom sprawdzisz dowolną lokalizację co do 1 km. Wygodny komunikator Messenger TIMOCOM ułatwi i usprawni wymianę informacji z potencjalnym zleceniodawcą.
Planowanie tras z wyprzedzeniem
Unikanie pustych przebiegów powinno iść z parze z planowaniem trasy. Warto sprawdzić wcześniej, czy na miejscu rozładunku (lub w drodze potwornej) nie ma dostępnych ładunków powrotnych. Korzystanie z nowoczesnych rozwiązań cyfrowych do planowania tras, obliczania kosztu transportu oraz wspomnianych już giełd transportowych z pewnością pomoże w redukcji pustych przebiegów.
👉Planer Tras dostępny w TIMOCOM Marketplace umożliwia planowanie transportu z uwzględnieniem jego kosztów oraz ograniczeń na drodze, jak zakazy jazdy i objazdy.
Optymalizacja przestrzeni ładunkowej
Umiejętne zarządzanie przestrzenią w naczepie to klucz do pełnego wykorzystania dostępnej ładowności. Warto stosować zasady tzw. cube utilization, czyli maksymalizacji objętości ładunku względem przestrzeni. Pomocne mogą być również systemy wspierające planowanie rozmieszczenia towarów, które redukują ryzyko pustych przestrzeni i pozwalają zabrać więcej towaru przy tej samej liczbie kursów.
👉Więcej na temat organizacji przestrzeni ładunkowej i zabezpieczenia towaru przeczytasz w artykule: Zabezpieczenie ładunku, czyli jak dbać o bezpieczeństwo w transporcie towarów?
Jakie są korzyści z redukowania pustych przebiegów?
Minimalizacja pustych przebiegów przekłada się bezpośrednio na poprawę efektywności operacyjnej i zyskowności przedsiębiorstwa. Mniej kilometrów bez ładunku to mniejsze zużycie paliwa, niższe koszty eksploatacyjne i lepsze wykorzystanie czasu pracy kierowców.
Redukcja pustych przebiegów wpisuje się również w działania CSR-owe firmy transportowej, ponieważ każdy ograniczony pusty przebieg to realna korzyść dla środowiska i krok w stronę realizacji celów ESG. Świadome podejście do logistyki, z uwzględnieniem aspektów środowiskowych, może być atutem w komunikacji marketingowej i w relacjach z dużymi kontrahentami.
Co więcej, firmy, które efektywnie zarządzają swoją flotą i redukują koszty, są w stanie oferować klientom bardziej atrakcyjne warunki cenowe, co przekłada się na zwiększenie konkurencyjności.
Jakie są konsekwencje pustych przebiegów w transporcie?
Zaniedbanie poszukiwania ładunków powrotnych i ograniczania pustych przebiegów zaowocuje zwiększeniem kosztów transportowych. Ale nie tylko – może pociągnąć za sobą szereg innych negatywnych skutków, m.in. spadek konkurencyjności. Firmy, które nie optymalizują transportu, mogą nie być w stanie konkurować cenowo i jakościowo z bardziej zorganizowanymi przewoźnikami. Poza tym brak dbałości o efektywność i środowisko może wpłynąć negatywnie na postrzeganie firmy przez klientów i partnerów biznesowych.
Coraz więcej firm decyduje się na inwestycje w systemy logistyczne, współpracę z zewnętrznymi operatorami oraz cyfryzację procesów, aby skutecznie eliminować puste przebiegi i budować nowoczesne łańcuchy dostaw.
Jeśli chcesz być jedną z nich, dołącz do Giełdy Transportowej TIMOCOM, gdzie codziennie trafia nawet 1 milion ofert frachtów i pojazdów.
Może zainteresować Cię również:
Patrycja Hamielec
Content Specialist
