Raport Barometru transportowego TIMOCOM – IV kwartał 2021

"W drogowym transporcie towarów usługi i nadwozia specjalne, takie jak np. chłodnie, nie zawsze będą dostępne w krótkim terminie. W przypadku standardowych transportów jest większa szansa na znalezienie tego, czego się szuka na rynku spot. Aplikacje cyfrowe mogą pomóc w optymalnym wykorzystaniu dostępnej przestrzeni ładunkowej" - Gunnar Gburek, Dyrektor ds. biznesowych TIMOCOM

Czwarty kwartał 2021 roku pokazuje utrzymujący się trend wzrostowy w liczbie ofert frachtów i brak równowagi w stosunku do ofert przestrzeni ładunkowych. Barometr transportowy TIMOCOM w dalszym ciągu wykazuje wzrost liczby ofert frachtów w Systemie Smart Logistics w porównaniu do ubiegłego roku. Liczba ofert ładunków z 46 europejskich krajów wzrosła o 51%. Tę tendencję widać także w porównaniu do wartości z III kwartału 2021.

 

Rynek transportowy rozwija się pomimo niesprzyjających okoliczności

Pomimo kolejnych fal pandemii koronawirusa rozwój rynku transportowego w czwartym kwartale nie wyhamował. W porównaniu z poprzednim kwartałem, od października do grudnia 2021 r. do Systemu firmy TIMOCOM wprowadzono łącznie o 9% więcej ofert frachtów. Szczególnie listopad i grudzień - ze względu na przedświąteczny biznes - znów były bardzo dobrymi miesiącami dla spedytorów i firm transportowych w całej Europie. W stosunku do ubiegłego roku liczba ofert frachtów na rynku spot w listopadzie wzrosła o 88%, a w grudniu o 52% w porównaniu z analogicznymi miesiącami 2020 r.

Podczas gdy w październiku w porównaniu do wcześniejszego miesiąca liczba ofert frachtów spadła o 10%, to w listopadzie rynek transportowy ożywił się i znów nastąpił wzrost o 8%. Pomimo ponownego spadku w grudniu o 5% ogólny bilans pozostaje dodatni: w całej Europie, w porównaniu z czwartym kwartałem 2020 roku, odnotowano wzrost liczby ofert frachtów o 51%. Stały wzrost popytu jest pozytywnym sygnałem dla gospodarki, tym bardziej że ifo - indeks klimatu biznesowego dla Niemiec - w grudniu znajdował się na poziomie 94,7%.

Wąskie gardła w dostarczaniu półproduktów i surowców pogłębiły się i pogarszają nastroje w branży przemysłowej. Lokalni handlarze uważają tę sytuacje za równie dramatyczną, jak ta mająca miejsce zimą 2020 roku. Jednak w IV kwartale popyt na usługi transportowe utrzymywał się na wysokim poziomie.

 

Kabotaże i przerzuty: wzrosty na kluczowych relacjach poza UK

 

Popyt na usługi transportowe w Niemczech nie słabnie

Po bardzo mocnym wrześniu (+60%), w październiku niemiecki rynek transportowy wygenerował o 18% mniej frachtów niż w poprzednim miesiącu. Jednak w porównaniu do trzeciego kwartału liczba ofert frachtów zanotowała dwuprocentowy wzrost. Tym samym czwarty kwartał odnotował wartość o 37% wyższą niż ten sam kwartał ubiegłego roku. Także w Niemczech listopad był miesiącem z największą liczbą ofert frachtów w czwartym kwartale i przewyższył poziom z ubiegłego roku o 87%.

Wynika to z faktu, że popyt na usługi transportowe nie słabnie. Pomimo wąskich gardeł i opóźnień w dostawach przestrzeń ładunkowa, także w przypadku transportu np. z terminali portowych w głąb kraju, jest dobrem deficytowym, na który istnieje duże zapotrzebowanie. Nie ma równowagi pomiędzy liczbą ofert frachtów a liczbą ofert wolnych pojazdów. Jak zauważa Gunnar Gburek, ekspert z dziedziny logistyki oraz Head of Business Affairs w TIMOCOM, to również ma wpływ na ceny transportu.

"Firmy transportowe znalazły się pod presją z powodu wzrostu kosztów paliwa oraz kosztów związanych z utrzymaniem i użytkowaniem pojazdu. Do tego dochodzą teraz także zwiększone koszty personalne, opłaty za CO2 i dodatkowe wydatki serwisowe, np. za rozładunek i czas oczekiwania"- mówi rzecznik firmy. - "Ważne jest, aby nie blokować przestrzeni ładunkowej ze zbyt dużym wyprzedzeniem, ponieważ rezerwowanie ciężarówek niepotrzebnie zmniejsza ich dostępność i dodatkowo zwiększa ich cenę na rynku."

 

Wielka Brytania po brexicie wpada w lockdown

Spośród największych spadków liczby ofert frachtów w europejskim drogowym transporcie w porównaniu z rokiem ubiegłym są wszystkie relacje z i do Wielkiej Brytanii: 

• DE => UK: Październik -18%, listopad -16% i grudzień -48%
• FR => UK: w październiku -4%, w listopadzie -12%, w grudniu -33%
• UK => DE: w październiku -11%, w listopadzie +25%, w grudniu -57%

Przyczyn tej sytuacji należy upatrywać w rozprzestrzenianiu się wariantu Omikron koronawirusa oraz ponownym lockdownie, ale także w brexicie i związanych z nim zmianach przepisów celnych.

 

Francja – więcej frachtów do i po kraju

Pozytywne zmiany w stosunku do 2020 r. można natomiast zaobserwować w liczbie ofert frachtów w transporcie krajowym oraz imporcie do Francji. Według Komisji Europejskiej PKB Francji wzrósł o 6,5% i był wyższy od średniej europejskiej, która wyniosła średnio 5,9%. Podobną dynamikę widać również we wzroście transportu kolejowego.

• FR => FR: październik +39%, listopad +101% i grudzień +70%

Wzrosła również liczba ofert frachtów z Niemiec do Francji:

• DE => FR: październik +19%, listopad +99% i grudzień +75%

 

Znaczący wzrost transportów z Niderlandów do Niemiec

W dalszym ciągu rośnie transport towarów z Niderlandów do sąsiednich Niemiec. Już w listopadzie uznano Niderlandy za obszar wysokiego ryzyka w związku z rozprzestrzenianiem się wariantu Omikron. W grudniu nastąpił kolejny lockdown w tym kraju. To doprowadziło do dodatkowych transportów i zwiększonego przepływu towarów do sąsiedniego kraju w czwartym kwartale.

W szczególności w ostatnich miesiącach 2021 roku w porównaniu rok do roku odnotowano następujące zmiany:

• NL -> DE: październik +61%, listopad +258% i grudzień +97%

 

Transport krajowy: spadki na polskim rynku transportowym pod koniec roku

W Polsce w czwartym kwartale spadła liczba ofert w transporcie krajowym. Wprawdzie stosunek ofert frachtów do wolnych przestrzeni ładunkowych wyniósł 36%, a więc więcej niż w czwartym kwartale 2020 roku, to jednak w porównaniu z poprzednim kwartałem liczba ofert frachtów spadła w czwartym kwartale o 12%. Jednym z powodów, oprócz ogólnoeuropejskiego rozwoju gospodarczego, jest sytuacja na granicy polski-białoruskiej. Ze względu na konflikt migracyjny przez wiele dni po obu stronach granice były zamknięte i po obu stronach granicy tworzyły się gigantyczne korki pojazdów ciężarowych.

Jednak świąteczno-noworoczny biznes miał wpływ również na Polskę: Po spadku o 4% w październiku, rynek transportowy wzrósł w listopadzie o 21% w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Wzrost ten nie był jednak wystarczający, aby mimo świątecznego biznesu nastąpił zwrot w polskim transporcie wewnętrznym. Podobny rozwój sytuacji obserwowaliśmy już w roku poprzednim, co pozwala mieć nadzieję na pozytywny rozwój w roku 2022.

 

Polska – import i eksport na kluczowych relacjach

Ostatni kwartał 2021 roku przyniósł zauważalne wzrosty liczby ofert frachtów w imporcie do Polski. Największe różnice zostały odnotowane na relacjach Niderlandy – Polska (+302% w stosunku do IV kwartału 2020), Niemcy – Polska (+176%) oraz Francja – Polska (+156%).

 

Relacja	W porównaniu z trzecim kwartałem 2021	W porównaniu z czwartym kwartałem 2020
Niemcy - Polska	+73%	+176%
Hiszpania - Polska	+97%	+43%
Francja - Polska	+85%	+156%
Niderlandy - Polska	+95%	+302%
Włochy - Polska	+6%	+83%
Wielka Brytania - Polska	+16%	+6%

 

Więcej ofert frachtów pojawia się także w eksporcie, choć tu różnice w ujęciu kwartalnym oraz rok do roku są mniejsze. Spośród kluczowych dla polskiego transportu relacji eksportowych największą uwagę zwraca Polska - Hiszpania ze wzrostem o 133% w stosunku do IV kwartału 2020 (i to pomimo faktu, że ofert było o 12% mniej niż w poprzednim kwartale br.).

 

Relacja	W porównaniu z trzecim kwartałem 2021	W porównaniu z czwartym kwartałem 2020
Polska - Niemcy	+4%	+27%
Polska - Hiszpania	-12%	+133%
Polska - Francja	-1%	+75%
Polska - Niderlandy	-2%	+53%
Polska - Włochy	+57%	+76%
Polska – Wielka Brytania	+41%	-14%

 

Wzrost liczby wywrotek, cystern i naczep mega

Wśród typów pojazdów szczególnym popytem w 2021 roku w porównaniu z rokiem poprzednim cieszyły się wywrotki i cysterny. W przypadku tych ostatnich popyt wzrósł o 236%, a w przypadku wywrotek było to średnio 297%. Bardzo popularne są również transporty z kontrolowaną temperaturą: termy i chłodnie były zamawiane o 184% częściej. Do tego dochodzi wzrost zainteresowania naczepami typu jumbo i mega, które były wyszukiwane o 159% więcej niż w roku wcześniejszym. Także zapotrzebowanie na naczepy z dachem o regulowanej wysokości, niewielkie jeszcze w 2020 roku, w 2021 wzrosło ponad 90-krotnie. Świadczy to m.in. o tym, że klienci starają się objąć jednym transportem jak najwięcej towarów. Ta tendencja może się utrzymać także w 2022 roku.

Podsumowanie 2021 roku i prognoza na 2022

Ogólnie rzecz biorąc, ożywienie europejskiego drogowego transportu towarowego, które rozpoczęło się w drugiej połowie 2020 roku, postępowało także w 2021. Niemniej jednak, w wyniku pandemii, miniony rok charakteryzował się głównie wąskimi gardłami w zakresie mocy przewozowych i dostaw -  nie tylko z powodu rażącego niedoboru kierowców w Europie. Do tego doszła rosnąca inflacja oraz wzrost kosztów surowców i paliw. Te aspekty będą nadal zajmować logistykę w bieżącym roku. Jednak ekspert firmy TIMOCOM, Gunnar Gburek, nie widzi zagrożenia dla bezpieczeństwa dostaw. Mogą jednak wystąpić dalsze opóźnienia w dostawach w całej Europie.

"W drogowym transporcie towarów, usługi i nadwozia specjalne, takie jak np. chłodnie, nie zawsze będą dostępne w krótkim terminie. W przypadku standardowych transportów jest większa szansa na znalezienie tego, czego się szuka na rynku spot" - mówi Gunnar Gburek. - "Możliwości są ograniczone, ale dostępne. Aplikacje cyfrowe mogą pomóc w optymalnym wykorzystaniu dostępnej przestrzeni ładunkowej".